Το Γεωμετρικό νεκροταφείο στη θέση Έλτυνα, βρίσκεται στην κοιλάδα των Πεζών Ηρακλείου Κρήτης, νότια της Κνωσού. Η σωστική ανασκαφική έρευνα του νεκροταφείου έγινε από την ΚΓ’ ΕΠΚΑ τα έτη 1993 και 1998 υπό τη διεύθυνση του Γ. Ρεθεμιωτάκη και της Ν. Δημοπούλου-Ρεθεμιωτάκη. Ο οικισμός με τον οποίο συνδέεται το νεκροταφείο δεν έχει εντοπιστεί. Βάσει των ευρημάτων το νεκροταφείο χρονολογείται μεταξύ Υπομινωικής-Πρωτογεωμετρικής και Μέσης-Ύστερης Γεωμετρικής περιόδου (1050/970-790/710 π.Χ.), ενώ περιλαμβάνει διάφορες κατηγορίες τάφων λαξευτών στο βράχο (θαλαμοειδείς και λακκοειδείς) ή και κτιστούς-θολωτούς. Σχετικά με τη μεταχείριση των νεκρών, ενταφιασμοί και καύσεις συνυπάρχουν στους Υπομινωικούς-Πρωτογεωμετρικούς τάφους, ενώ κατά τη Γεωμετρική περίοδο επικρατεί η καύση.
Στο νεκροταφείο αποκαλύφθηκαν 15 ταφές που εμπεριείχαν 40 δευτερογενείς καύσεις. Τα καμένα ανθρώπινα οστά ήταν τοποθετημένα εντός τεφροδόχων αγγείων (πίθοι, αμφορείς, λεκάνη), ενώ κεραμική και πολύτιμα κτερίσματα, μεταξύ των οποίων κοσμήματα και οπλισμός συνόδευαν τους νεκρούς εντός του τεφροδόχου ή στην περιοχή γύρω από αυτό. Οστά ζώων και ίχνη πυρών μικρής κλίμακας βρέθηκαν σε διάφορα σημεία των τάφων, υποδηλώνοντας την τέλεση ταφικών νεκρόδειπνων σε διάφορα στάδια του ταφικού τελετουργικού.
Βιβλιογραφία
Ρεθεμιωτάκης, Γ., Εγγλέζου, Μ., & Κριτζάς, Χ. (2010). Το Γεωμετρικό Νεκροταφείο της Έλτυνας, (Ηράκλειο: Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Κρητολογικών Σπουδών)
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης